zwaartekrachtscheiding

Zwaartekrachtscheiding is een verzamelnaam voor processen die zwaartekracht als belangrijkste aandrijving gebruiken om materialen met verschillende dichtheden van elkaar te scheiden. Het principe berust op het feit dat zwaardere deeltjes in een vloeistof of in een bewegende stroming sneller neerslaan dan lichtere deeltjes, waardoor fracties met verschillende dichtheden ontstaan. De methode wordt toegepast in de mineraalverwerking, coal cleaning en recycling, vaak zonder of met geringe chemische toevoegingen, en kan grote hoeveelheden materiaal verwerken.

Typische apparaten zijn sluicebakken, jigmachines, schudtafels en spiraalconcentrators. Deze systemen gebruiken beweging en stroming om zwaardere mineralen te laten scheiden van lichtere fracties. Daarnaast worden centrifugale zwaartekrachtscheidingsapparaten ingezet, die extra sedimentatiesnelheid genereren door rotatie. Het werkingsbereik ligt meestal in middelgrote tot grofste deeltjes en afhankelijk van de vloeistof en instellingen.

Voordelen van zwaartekrachtscheiding zijn onder meer lage operationele kosten, weinig chemische hulpstoffen en geschiktheid voor bulkmaterialen. Beperkingen zijn beperkte effectiviteit bij zeer fijne deeltjes of sterke mineralenbinding, afhankelijkheid van de deeltjesgrootte en vochtigheidscondities, en de vaak noodzakelijke combinatie met andere scheidingsmethoden om rendement te verhogen.

Toepassingen omvatten de winning van zware mineralen uit zanden (zoals ilmeniet, rutiel en zirkon), koolreiniging en recycling van metalen uit afvalstromen. Moderne ontwikkelingen richten zich op de integratie met andere technieken en op centrifugale systemen die betere doorvoer en scheiding bij fijnere deeltjes mogelijk maken.