Home

zelfactualisatie

Zelfactualisatie is een psychologisch concept dat het proces beschrijft waarbij een persoon de realisatie van zijn of haar potentieel nastreeft en een leven leidt dat aansluit bij diepe waarden en persoonlijke betekenis. Het wordt vooral geassocieerd met Abraham Maslow, die het als hoogste niveau in zijn behoeftehiërarchie beschouwde. Volgens Maslow ontstaan zelfactualisatie-voornemen pas nadat basale fysiologische en veiligheidsbehoeften, sociale acceptatie en erkenning zijn vervuld. Zelfactualisatie betekent niet simpelweg gelukkig zijn, maar eerder groeien, authenticiteit, realistische perceptie van de werkelijkheid, onafhankelijkheid en creativiteit. Kenmerken zijn onder meer zelfbewustzijn, een geaccepteerde zelfidentiteit, streven naar autonomie, bereidheid om fouten te onderzoeken en een voortdurende drang naar betekenisgeving en zingeving. Voorbeelden zijn talentontplooiing, innovatieve prestaties, altruïstische betrokkenheid of een coherente integriteit in handelen.

Kritieken benadrukken dat Maslow's hiërarchie cultureel bepaald is en mogelijk niet universeel geldt; de begrippen zijn

moeilijk
meetbaar
en
het
idee
van
een
lineair
traject
naar
zelfactualisatie
kan
te
simplistisch
zijn.
Moderne
benaderingen
zien
zelfactualisatie
eerder
als
een
continu
proces
van
groei
en
ontwikkeling
dat
kan
variëren
tussen
individuen
en
contexten.
In
praktijken
zoals
coaching,
onderwijs
en
counseling
kan
zelfactualisatie
worden
gestimuleerd
door
doelgericht
leren,
reflectie,
passende
uitdagingen
en
een
omgeving
die
autonomie
en
authenticiteit
ondersteunt.
Zie
ook:
zelfontplooiing,
zelfrealisatie.