winstgevendheidsindex

Winstgevendheidsindex, ook wel rendabiliteitsindex genoemd (Engels: profitability index, PI), is een financiële maatstaf die gebruikt wordt bij kapitaalsinvesteringen om de winstgevendheid van een project te beoordelen. De index vergelijkt de huidige waarde van de verwachte toekomstige kasstromen met de initiële investering.

Berekening en interpretatie: de winstgevendheidsindex wordt berekend als de contante waarde van de toekomstige kasstromen gedeeld door de initiële investering (PI = PV van toekomstige kasstromen / initiële investering). Een PI groter dan 1 wijst op een positieve netto contante waarde (NPV > 0) en daarmee op eventuele winstgevendheid; een PI van 1 betekent break-even, en een PI kleiner dan 1 duidt op een negatieve NPV. In sommige bronnen wordt PI ook uitgedrukt als 1 + NPV / initiële investering.

Toepassing en relaties: de winstgevendheidsindex wordt vaak gebruikt bij kapitaalsbudgettering om projecten met verschillende investeringsgroottes te rangschikken, vooral wanneer er beperkte middelen zijn. Het is nauw verwant aan NPV en IRR en kan helpen bij het vergelijken van projecten die niet qua schaal overeenkomen. Een hogere PI geeft doorgaans een aantrekkelijker investering weer.

Beperkingen: de PI is afhankelijk van de gekozen disconteringsvoet (het vereiste rendement) en de aannames over kasstromen en looptijden. Het houdt geen rekening met andere factoren zoals strategische waarde, risico of alternatieve investeringen, en kan misleiden bij sterk uiteenlopende projectgroottes of bij onzekere kasstromen. Ondanks deze beperkingen blijft de winstgevendheidsindex een veelgebruikte, compacte maatstaf in financiën en bedrijfsplanning.