wereldbestand

Een wereldbestand, in GIS vaak aangeduid als world file, is een eenvoudig tekstbestand dat de georeferentiële transformatie van een rasterafbeelding beschrijft. Het koppelt pixel- of lijncoördinaten aan ruimtelijke coördinaten in een bepaald coördinatenstelsel (CRS), zodat rastergegevens nauwkeurig kunnen worden geoverlayed met vectorgegevens en andere spatial data.

Een wereldbestand bevat doorgaans zes getallen, elk op een aparte regel. De waarden bepalen hoe de rasterpixelwaarden zich verhouden tot geografische coordinates. De gebruikelijke volgorde is:

A: pixelgrootte in de x-richting (in kaartpunten per pixel)

D: rotatieterm voor rij

B: rotatieterm voor kolom

E: negatief van pixelgrootte in de y-richting

C: x-coördinaat van het middelpunt van de linksonderste (bovenste) pixel

F: y-coördinaat van het middelpunt van de linksonderste (bovenste) pixel

Met deze zes parameters verloopt de conversie van rasterindices naar geografie via de transformaties:

x_geo = A * x_pixel + B * y_pixel + C

y_geo = D * x_pixel + E * y_pixel + F

Een wereldbestand heeft geen vaste inhoudsindeling voor het bestandstype van de rasterafbeelding zelf; het krijgt meestal een bijbehorende extensie, afhankelijk van het rasterformaat. Veelgebruikte paren zijn TIFF met .tfw, JPEG met .jgw, PNG met .pgw, BMP met .bpw, of een generieke .wld.

Toepassingen omvatten het snel koppelen van oude scans, luchtfoto’s en satellietbeelden aan GIS-projecten, zonder dat de rasterdata zelf hoeft te worden herzien. Beperkingen zijn onder meer het feit dat een wereldbestand alleen een affine transformatie beschrijft en geen ingewikkelde ruimtelijke vervormingen afhandelt. Zie ook georeferencing, rasterdata en CRS.