rasterformaat

Rasterformaat is een term uit de digitale beeldvorming die verwijst naar bestanden waarin beeldgegevens zijn opgeslagen als een raster van individuele pixels. Elk pixel vertegenwoordigt een kleurwaarde op een vaste positie in het beeld, waardoor een afbeelding ontstaat uit een rechthoekig grid met breedte en hoogte. De resolutie bepaalt hoeveel pixels er in het raster passen en heeft directe invloed op de detaillering bij schaalvergroting.

Rasterafbeeldingen kennen doorgaans een specifieke kleurmodus (zoals RGB of CMYK), een bitdiepte en, afhankelijk van het formaat, compressie. Compressie kan verliesloos zijn, waardoor alle originele informatie behouden blijft (bijvoorbeeld PNG en TIFF), of verliesgevend, waarbij details verloren gaan om de bestandsgrootte te beperken (bijvoorbeeld JPEG en WebP). Bestandsformaten kunnen metadata bevatten zoals kleurprofielen, gamma-instellingen en ICC-profielen.

Veelvoorkomende rasterformaten zijn PNG, JPEG, GIF, BMP en TIFF, daarnaast WebP en RAW-fotobestanden. Rasterbeelden zijn geschikt voor foto’s en complex gekleurde scènes en worden breed ondersteund op het web en in beeldbewerkingssoftware. Een nadeel is schaalbaarheid: bij vergroting kunnen zichtbare blokken ontstaan en de beeldkwaliteit sneller afnemen dan bijvectoren. Raster en vector vormen de twee hoofdtypen van digitale beeldrepresentatie; raster is ideaal voor fotorealistische beelden, terwijl vector beter geschikt is voor lijnen, vormen en tekst.