tekstbestand

Een tekstbestand is een digitaal bestand dat uitsluitend tekst bevat, zonder opmaak of binaire data. Het slaat tekens op als een opeenvolgende reeks karakters en wordt veel gebruikt voor notities, broncode, configuratiebestanden en logs. In tegenstelling tot bestanden met opmaak of media bevat een tekstbestand geen vet, kleuring of afbeeldingen.

Encoding en herkenning: Tekstbestanden kunnen met verschillende encoderingen worden opgeslagen, zoals ASCII of UTF-8, UTF-16 en andere. De gebruikte encodering bepaalt hoe bytes aan tekens worden gekoppeld. Een tekstbestand kan een Byte Order Mark (BOM) bevatten, maar dat is niet verplicht. Ook de regelstructuur verschilt per systeem: sommige besturingssystemen gebruiken LF als regelafbreking, andere CRLF. Bestandsnamen dragen vaak de extensie .txt, maar dit is niet verplicht en bepaalt niet altijd hoe het bestand wordt geopend.

Gebruik en bewerking: Tekstbestanden worden geopend met eenvoudige teksteditors (bijvoorbeeld Notepad, nano, vim) of met ontwikkelomgevingen (bijv. VS Code). Ze zijn handig voor korte notities, logs, configuratiebestanden en broncode. Daarnaast zijn ze makkelijk te versioneren met systemen als Git en uitwisselbaar tussen verschillende platforms, mits de encodering en de regelafbrekingen consistent zijn.

Voordelen en beperkingen: Voordelen zijn onder meer eenvoud, leesbaarheid en kleine overhead, evenals brede compatibiliteit. Beperkingen zijn het ontbreken van opmaak, metadata en rijke structuur; voor complexe data en presentatie zijn andere formaten vereist, zoals JSON, YAML of XML, die wel mens leesbaar zijn maar ook beperkingen hebben. Grote tekstbestanden kunnen bij sommige editors traag reageren.