weerspatroon

Een weerspatroon is de kenmerkende ruimtelijke en temporele verdeling van weersvariabelen zoals temperatuur, neerslag, bewolking en wind in een regio over een bepaalde periode. Het weerspatroon ontstaat uit de interactie tussen luchtmassa's, oceaan, landoppervlak en topografie, en wordt beïnvloed door grotere circulatiepatronen op regionale en globale schaal, zoals fronten, depressies, hogedruklijnen en de straalstroom.

Regionale patronen ontstaan door die factoren en bepalen hoe het weer zich op korte termijn ontwikkelt. In gematigde gebieden kunnen westelijke stromingen wisselvallig weer met neerslag brengen, terwijl periodes van hogedruk droog en zonnig weer kunnen geven. Topografie zoals bergketens en eilanden kan neerslag- en windpatronen lokaal versterken of verdelen. Langdurige weermodellen ontstaan vaak door blokkadeverschijnselen in de straalstroom, wat langere periodes van hetzelfde weerbeeld kan opleveren.

Op grotere schaal spelen teleconnecties zoals ENSO (El Niño/La Niña), de Noord-Atlantische Oscillatie (NAO) en de Arctische Oscillatie (AO) een rol bij seizoenspatronen. Deze variaties op lange termijn beïnvloeden waar en wanneer neerslag valt, en hoe koude en warme perioden zich verdelen over continenten en oceanen. Klimaatverandering kan deze patronen beïnvloeden door veranderingen in frequentie, intensiteit en duur van extreme weermogelijkheden.

Weerspatronen worden gebruikt in weersverwachtingen, klimatologie en lange termijn studies. Observaties van weerstations, radar en satellieten leveren data die door modellen worden verwerkt tot actuele voorspellingen en seizoens- of klimaatgerelateerde trends.