vormgroei

Vormgroei is het proces waarbij de groei van een plant zodanig wordt gestuurd dat hij een gewenste vorm aanneemt of behoudt. Dit wordt toegepast bij sierplanten, hagen, fruitbomen en bomen in landschapsontwerp en kan ook in miniatuurvorm voorkomen bij bonsai. De belangrijkste middelen zijn snoeien en het trainen van scheuten met ondersteuning, zoals bindmaterialen of stutten, zodat groei in de gewenste richting kan plaatsvinden.

Tijdens het proces selecteert men sterke jonge scheuten en snoeit men deze terug tot knoppen die naar de gewenste richting groeien; bij bepaalde vormen kan men takken leiden door hulpmiddelen zoals touw, draad of houten latten. Regelmatige onderhoudssnoei is nodig om de gewenste vorm te behouden en om uit de vorm te raken of ongewenste zijgroei te verwijderen. De frequentie en intensiteit van de ingrepen hangen af van de soort, de groeisnelheid en de gewenste uitstraling.

Veelvoorkomende vormen zijn topiaire (kunstmatige vormen zoals figuren of geperforeerde hagen), espalier (planten langs een structuur langs muren of hekken) en pleached hedges (Vertakte hagen die als een vlak vormen). Ook bonsai valt onder vormgroei, omdat bomen extreem worden teruggebracht en in een beperkte pot worden getraind.

Factoren die het succes beïnvloeden zijn onder meer soort en groeivitaliteit, klimatologische omstandigheden, bemesting en watergift, snoei- en trainingsmomenten, en de zorg voor ondersteuningsmaterialen om breuk te voorkomen. Vormgroei vereist doorgaans regelmatige aandacht en kan jaren duren voordat de gewenste vorm volledig is bereikt.