virusinactivatie

Virusinactivatie verwijst naar processen die de infectiviteit van virussen aanzienlijk verminderen of elimineren. Het doel is vaak de mogelijkheid van virussen om te vermenigvuldigen te stoppen, terwijl het virusdeeltje mogelijk wel grotendeels behouden blijft. Inactivatie kan leiden tot volledige verwijdering van infectiegevaar of tot een aanzienlijke afname van virale activiteit, afhankelijk van het virus en de gebruikte methode.

De onderliggende mechanismen variëren en omvatten beschadiging van virale eiwitkappen of envelopes, chemische modificaties van het virusgenoom, en cross-linking of oxidatieve schade. Enveloped virussen zijn doorgaans gevoeliger voor lipide- of denaturerende omstandigheden dan niet-enveloped virussen, wat invloed heeft op de gekozen inactivatiemethode.

Veelvoorkomende inactivatiemethoden zijn chemisch, fysiek en, in sommige gevallen, stralingsgebaseerd. Chemische inactivatoren omvatten alcoholen, chloor- of waterstofperoxideoplossingen en aldehydeverbindingen. Fysieke methoden betreffen verhitting, pasteurisatie en ultraviolette bestraling (UV-C); ioniserende straling zoals gammastraling of e-beam kan ook effect hebben. In een laboratorium of productiecontext kan filtratie, samen met inactivatie, worden toegepast. De effectiviteit hangt af van factoren zoals temperatuur, contacttijd, pH, aanwezigheid van organisch materiaal en de status van het virus (omvang van envelop én genoom).

Toepassingen omvatten desinfectie van water, voedselveiligheid, referentiestandaarden voor laboratoriumveiligheid en het produceren van geïnactiveerde vaccins. De evaluatie van inactivatie gebeurt meestal via log-reductie van infectieuze werking, met aandacht voor mogelijke veranderingen aan antigeniteit en resterende toxiciteit. Beperkingen zijn onder meer virusafhankelijkheid, matrix-onderlinge variatie en mogelijke restproducten na behandeling.