vervangingstiming

Vervangingstiming is het proces van het bepalen wanneer een kapitaalgoed of onderdeel moet worden vervangen. In onderhoudsbeheer en assetmanagement verwijst het naar de tijdstippen waarop het economisch en operationeel verstandig is vervanging door een nieuw exemplaar te plannen.

Doel is kostenminimalisatie over een gewenste horizon, rekening houdend met aanschaf- en vervangingskosten, onderhoud en stilstandverliezen, betrouwbaarheid en resterende waarde.

Verantwoord beleid onderscheidt verschillende beleidsopties: tijdsgebaseerde vervanging (op een vast moment), leeftijdsvervanging (vervanging bij een bepaalde leeftijd), en vervanging bij uitval of volgens een hybride beleid.

In operationeel onderzoek worden wiskundige modellen toegepast, zoals kosten-per-tijd-minimalisatie, en op basis van betrouwbare data worden de optimale vervangingsleeftijd (t*) of beleidsregels bepaald.

Veelgebruikte aannames betreffen een onderhouds- en faalpatroon (bijv. Weibull-verval), kostenstructuren en de mate van onzekerheid. Data over faalkans, onderhoudskosten en de resterende waarde zijn cruciaal voor een betrouwbare schatting.

Toepassingen variëren van machines en voertuigen tot infrastructuur en IT-hardware; het uitgangspunt blijft dat vervangingstiming helpt om kostbare stilstand en afschrijving te beheersen.

Zie ook onderhoudsoptimalisatie en levenscycluskostenanalyse.

---