uitstrekte

Uitstrekte is een historische en relatief zeldzame vorm van het Nederlandse werkwoord uitstrekken, dat betekent uitrekken of uitspreiden. In moderne standaardnederlands wordt de verleden tijd van uitstrekken doorgaans gevormd als twee woorden: strekte uit. Het bijbehorende voltooid deelwoord is uitgestrekt, en wordt als bijvoeglijk naamwoord gebruikt in uitdrukkingen als een uitgestrekt landschap.

Etymologie en grammatica: uitstrekte is samengesteld uit het prefix uit- ( naar buiten, volledig) en het werkwoord strekken. De combinatie geeft de betekenis van het uitrijzen of zich uitspreiden weer. Theoretisch kan de vorm als één woord voorkomen in oudere teksten of in bepaalde dialecten, maar deze enkelvoudige vorm is niet gangbaar in hedendaags standaardnederlands.

Syntaxis en gebruik: doordat de moderne schrijfwijze de twee-woordenconstructie prefereert, wordt uitstrekte vooral gezien als een archaïsche of regionale variant. In hedendaagse literatuur en journalistiek zult u vaker horen en lezen: hij strekte zijn arm uit, of het gebied strekte zich uit over urenlang terrein. Het onderscheid tussen het werkwoord uitstrekken en het bijvoeglijke uitgestrekt (zoals in uitgestrekt veld) is belangrijk om verwarring te voorkomen.

Zie ook: uitstrekken, uitgestrekt. Voorbeelden en versus betekenissen geven verdere duidelijkheid over de fysieke of figuratieve uitbreiding.