uitgeroepen

Uitgeroepen is een voltooid deelwoord van het werkwoord uitroepen. Het betekent doorgaans dat iemand of iets publiekelijk is aangekondigd, benoemd of verklaard tot een bepaalde status, positie of rol. De uitdrukking wordt vooral in formele, officiële of nieuwscontexten gebruikt.

Toepassingsgebieden zijn onder meer verkiezingen, sport en benoemingen. Voorbeelden zijn: de winnaar van een competitie is uitgeroepen, of iemand is uitgeroepen tot voorzitter, ambassadeur of lid van een adviesraad. Ook kan gesproken worden van een besluit of verklaring die publiekelijk bekendgemaakt of afgekondigd is, bijvoorbeeld een nieuwe wet die uitgeroepen is.

Grammaticaal wordt uitgeroepen meestal vervoegd met een vorm van hebben of zijn in de voltooide tijd, afhankelijk van de zin. Veelvoorkomende constructies zijn: De winnaar is uitgeroepen. Het team werd uitgeroepen tot kampioen. Daarnaast wordt vaak gezegd: uitgeroepen tot [functie/positie], bijvoorbeeld uitgeroepen tot ambassadeur of uitgeroepen tot burgemeester. De prefix uit- geeft het idee van naar buiten treden of openbaar maken.

Nuancen en connotatie: uitgeroepen heeft een formele, feitelijke lading en wordt doorgaans gebruikt in nieuws, officiële rapporten en ceremoniële contexten. Het kan zowel een expliciete aankondiging als een besluit aanduiden waarbij iemand of iets die status krijgt door een autoriteit, een jury of een publiek.

Verwante termen zijn onder meer benoemen, aanstellen, aanwijzen, verklaren en toewijzen, die soms als alternatief afhankelijk van de context worden gebruikt.