tubenvoeten

Tubenvoeten, ook wel podia genoemd, zijn flexibele, cilindrische uitsteeksels die voorkomen bij veel echinodermen, zoals zee-sterren, zeekomkommers en zee-egels. Ze maken deel uit van het watervatenstelsel en komen in grote aantallen voor langs de onderzijde van het lichaam. De tubenvoeten vervullen belangrijke functies bij locomotie, vasthouden aan het substraat en bij de voedselverwerving, en dragen bij aan gasuitwisseling via het lichaamsoppervlak.

Anatomie en werking: Een tubenvoet bestaat uit een distal uiteinde met een zuig- of hechtschaal, een korte, holle buis en een ampulla in het lichaam. Het podia wordt hydraulisch uitgestulpt door vloeistof die vanuit de ampulla onder druk in de buis wordt gepompt. Spierkracht trekt het podia terug door water uit het uiteinde te verwijderen of door samentrekking van de buis. De hydraulische werking maakt vele podia tegelijk mogelijk.

Functies: Tijdens locomotie hechten de podia zich aan het substraat met hun zuigschaal en trekken het dier vooruit; bij voedselverwerving kunnen podia schelpen of koralen vasthouden of openen om toegang te krijgen tot het voedsel. Ook diffundeert zuurstof en kooldioxide via het watervatenstelsel, zodat gasuitwisseling plaatsvindt. De sensoren op de podia helpen bij oriëntatie en detectie van chemische signalen in de omgeving.

Voortplanting en regeneratie: Tubenvoeten kunnen beschadigde delen herstellen en bij sommige soorten regenereren verloren podia. De mogelijkheden hiervoor variëren tussen de verschillende echinodermensoorten.