taalverlies

Taalverlies is een verzamelterm voor verlies of verzwakking van taalvaardigheden door hersenbeschadiging of -ziekte. Het kan spreken, begrijpen, lezen en schrijven beïnvloeden en varieert van subtiele woordvindingsproblemen tot ernstige afasie.

Oorzaken zijn onder meer een beroerte (herseninfarct of -bloeding), traumatisch hersenletsel, hersentumoren, ontstekingen of infecties en neurodegeneratieve ziekten zoals Alzheimer en frontotemporale dementie. Ook na operaties of bij chronisch alcohol- of druggebruik kan taalvermogen aangetast raken.

Symptomen verschillen per individu, maar veelvoorkomend zijn woordvindingsmoeilijkheden, problemen met begrip of zinsbouw, en moeite met lezen of schrijven. Ook apraxie van spraak, fluencyproblemen en verkeerd gekozen woorden (parafasie) komen voor.

Diagnose gebeurt door een logopedist of neuroloog met klinisch taalonderzoek, neuropsychologisch testen en beeldvorming zoals een CT- of MRI-scan.

Behandeling bestaat meestal uit taaltherapie of logopedie, gericht op hertraining van taalvaardigheden, compensatietechnieken en het gebruik van communicatieve hulpmiddelen waar nodig. Betrokkenheid van familie en aanpassing van de leefomgeving spelen een belangrijke rol in rehabilitatie.

De prognose hangt af van oorzaak en beschadiging en varieert van significante verbetering tot blijvend taalverlies. Preventie richt zich op het voorkomen van beroertes en hoofdletsel door een gezonde leefstijl en tijdige medische behandeling van vaatziekten, hart- en vaatrisico’s en veiligheidsmaatregelen bij hoofdtrauma.