taaloverschrijdend

Taaloverschrijdend is een term die in de linguïstiek en taalwetenschap wordt gebruikt om verschijnselen te beschrijven die grenzen tussen talen overstijgen of zich via taalcontact manifesteren. Het woord verwijst naar observaties, processen en ontwerpkeuzes die niet uitsluitend binnen één taal voorkomen, maar zich roeren over meerdere talen heen.

In onderzoeksdomen zoals taalverwerving, meertaligheid, vergelijkende taalkunde en vertaalstudies wordt taaloverschrijdend toegepast om verbanden en influisteringen tussen talen te begrijpen. Het omvat onder meer cross-linguïstische invloed (transfer) waarbij kenmerken uit de ene taal in een andere taal terechtkomen, evenals vergelijkingen van syntaxis, semantiek en pragmatiek die langs talen lopen.

Voorbeelden van taaloverschrijdende verschijnselen zijn onder meer false friends tussen talen, waar woorden op elkaar lijken maar verschillende betekenissen hebben; cognaten en andere gemeenschappelijke wortels die in meerdere talen voorkomen; en cross-linguïstische patronen in grammatica of woordenschat die door taalcontact of verwantschap worden gedeeld. Ook pragmatische normen en vlak van beleefdheid kunnen in verschillende talen overlappen of elkaar beïnvloeden.

Hoewel de term breed wordt toegepast, blijft de precieze interpretatie afhankelijk van de discipline en onderzoekscontext. Over het algemeen verwijst taaloverschrijdend naar fenomenen die rekening houden met meerdere talen tegelijk en de manier waarop talen elkaar beïnvloeden in spraak, schrift en communicatie.