stoom

Stoom is water in de dampfase. Het ontstaat wanneer vloeibaar water wordt verwarmd tot of boven het kookpunt bij de heersende druk. Bij een atmosferische druk kookt water bij 100°C; bij hogere druk stijgt de kooktemperatuur. Stoom kan verzadigd zijn, in evenwicht met vloeibaar water, of superhete, als deze verzadiging wordt doorbroken en de temperatuur hoger ligt dan de verzadigingswaarde. Verzadigde stoom bevat vaak nog wat waterdruppels en levert minder efficiëntie dan zuivere, heettere stoom.

Stoom wordt geproduceerd in ketels of boilerinstallaties en speelt een belangrijke rol in verschillende technologische toepassingen. In elektriciteitscentrales wordt stoom gebruikt om turbines aan te drijven, die op hun beurt een generator laten draaien. In industriële processen dient stoom voor procesverwarming, sterilisatie en aandrijving van machines. Historisch had stoom een grote invloed op transport en productie: stoommachines, stoomlocomotieven en schepen brachten snelheid en schaalvergroting mogelijk tijdens de Industriële Revolutie.

Modern gebruik en aandachtspunten. Stoomsystemen vereisen zorgvuldig onderhoud aan ketels, veiligheidsschakelaars en condensaatafvoer om ongelukken te voorkomen. Er zijn verschillende soorten stoomcycli, waaronder superhete stoom voor hogere efficiëntie en gecombineerde cycli in moderne centrales die restwarmte gebruiken. Ondanks technologische verbeteringen blijft stoom een fundamenteel energiemechanisme in industrie en elektriciteitsopwekking, met aandacht voor veiligheid, efficiëntie en milieubeoordelingen.