steekproefgroei

Steekproefgroei is het proces waarbij de omvang van een steekproef toeneemt over tijd of in de planningsfase van een onderzoek. Het doel is meestal om de precisie van schattingen te verbeteren en betrouwbaardere conclusies te kunnen trekken. Steekproefgroei komt voor bij surveyonderzoek, experimenten en continue data-monitoring.

De reden voor groei is dat grotere steekproeven de standaardfout verlagen, waardoor de marge van fout kleiner wordt. Voor een proportie p in een eenvoudige steekproef met n waarnemingen is de standaardfout ongeveer sqrt(p(1-p)/n). De bijbehorende marge van fout bij een zekere betrouwbaarheidsniveau is ca. z*sqrt(p(1-p)/n). Bij onbekende p wordt vaak p=0,5 gebruikt omdat dit de grootste variantie geeft.

De planning van steekproefgroei gebeurt via steekproefomvangberekeningen en eventueel via sequentieel of adaptief ontwerp. Bij de berekening wordt vaak gebruikgemaakt van n ≈ (z^2 * p(1-p)) / E^2, waarbij E de gewenste marge van fout is. Voor een grote populatie kan de Finiete Populatiecorrectie worden toegepast: n_adj = n / (1 + (n-1)/N). In stappen- of adaptieve ontwerpen kan de steekproef in golven groeien totdat de targetmarge of het budget is bereikt.

Praktische overwegingen zijn onder meer kosten, tijd en responscijfers. Grotere steekproeven leveren nadelen op zoals hogere kosten en mogelijke niet-responsbias. Het gebruik van stratificatie of gewichting kan de efficiëntie verhogen, zodat groei effectiever kan plaatsvinden zonder onnodige uitbreiding.