speekselafvoeren

Speekselafvoeren is het verwijderen van speeksel uit de mond- en keelholte met behulp van een afvoersysteem, doorgaans om de luchtweg vrij te houden en de werkvelden droog te houden tijdens medische procedures. Het wordt ingezet bij patiënten die niet zelfstandig kunnen slikken of beschermen tegen aspiratie, en bij uiteenlopende klinische situaties waarin mond- en keelvloed de procedure hindert.

Toepassingsgebieden omvatten de tandheelkunde en mondchirurgie, anesthesie en endoscopie, en in de intensive care of geriatrische zorg waar speekseloverproductie of drooling een belemmering vormt. Ook bij neurologische aandoeningen met slikstoornissen of tijdens lange procedures kan speekselafvoer noodzakelijk zijn.

Werking en apparatuur: speeksel wordt meestal verwijderd met een speekselafvoerkatheter of een speekselafvoerslang die is aangesloten op een vacuümsysteem. Er bestaan verschillende typen zuigers, waaronder laag-volume suction (speekselafvoer) en hoog-volume suction voor grotere hoeveelheden. De afvoer wordt geplaatst in de mond of keelholte en de intensiteit en duur van de zuigwerking worden aangepast aan de situatie, met aandacht voor patiëntcomfort en veiligheid.

Veiligheid en risico’s: correct gebruik vermindert het risico op aspiratie en droge mond, maar onjuist of langdurig overmatig zuigen kan slijmvliesirritatie, weefselschade of mucosale droogte veroorzaken. Hygiëne en correcte afvoer van besmettingsmateriaal zijn essentieel.

Opleiding en richtlijnen: zorgprofessionals volgen training in mond- en keelhygiëne, luchtwegbeheer en veilige toepassing van zuigsystemen. Het gebruik van speekselafvoer is meestal onderdeel van bredere protocollen voor anesthesie, mondzorg en kritieke zorg.