saliniteitgradient

Saliniteitgradient is de ruimtelijke verandering in de zoutconcentratie van water, uitgedrukt in praktische saliniteit (PSU). De gradient kan verticaal optreden, als dS/dz, of horizontaal, als dS/dx, waardoor haloclines ontstaan waar de saliniteit snel verandert met diepte of afstand.

Oorzaken van saliniteitgradients zijn onder meer rivierinvoer en smeltwater die het oppervlaktewater verzachten, verdamping die het oppervlak zouter maakt, neerslag, en lokale menging of oceaanfronten die verschillende watermassa’s aan elkaar laten botsen. In kustgebieden en estuaria zijn horizontale gradients vaak duidelijk aanwezig vanwege de interactie tussen fris- en zoutwater.

Fysische en ecologische betekenis: saliniteitgradients beïnvloeden de dichtheid van water, wat stratificatie bevordert of verstoort. Dit heeft gevolgen voor circulatiepatronen, transport van warmte en voedingsstoffen, en biogeochemische processen. In estuaria ontstaat vaak een tweelagige stroming door de combinatie van zoetwaterinvoer en getij, waardoor een oppervlaktewaterlaag met lagere saliniteit en een zwaardere, zoutere onderlaag ontstaan.

Metingen en toepassingen: saliniteitgradients worden afgeleid uit osmische metingen van CTD-profielen of andere saliniteitssensoren, uitgedrukt als dS/dz of dS/dx. Ze zijn cruciaal voor begrip van kust- en grensvlakdynamiek, klimaatgerelateerde veranderingen in freshwater input, en de verspreiding van voedingsstoffen en mariene habitats.

Zie ook: haline stratificatie, estuariene circulatie, halocline.