reactietijdtaak

Een reactietijdtaak is een experimentele taak uit de cognitieve psychologie die de snelheid meet waarmee iemand een stimulus verwerkt en daarop reageert. Het doel is inzicht te krijgen in de snelheid van perceptuele verwerking, besluitvorming en motorische uitvoering.

Bij de uitvoering verschijnt doorgaans een stimulus op een computerbeeldscherm of in een geluidskanaal. De deelnemer geeft een snelle respons, bijvoorbeeld met een knop, een toets of een muis. Variants: eenvoudige reactietijd (één stimulus, één respons), keuze-reactietijd (meerdere stimuli en responsen), en go/no-go (reageren op sommige stimuli maar niet op andere). Stimuli kunnen visueel of auditief zijn.

De belangrijkste maatregel is de reaction time (RT), gemeten in milliseconden. Gegevens worden vaak geanalyseerd via gemiddelde of mediaan RT, maar ook via verdelingsparameters zoals ex-Gaussian om de lange staarten te modelleren. Uitschieters worden vaak verwijderd of gestructureerd verwerkt. Belangrijke biases komen van de speed-accuracy trade-off, motivatie en motorische vaardigheid, evenals oefening en vermoeidheid.

Toepassingen zijn onder meer het beoordelen van cognitieve verwerkingssnelheid bij veroudering, ADHD, dementie en neurologische aandoeningen; evaluatie van medicatie-effecten, en monitoring van trainings- of revalidatie-effecten.

Voordelen zijn eenvoudige uitvoering en duidelijke interpretatie; nadelen zijn gevoeligheid voor niet-centrale factoren en de beperking dat RT een indirecte maat is van onderliggende processen.