praktijkgebaseerd

Praktijkgebaseerd is een term die verwijst naar kennis, methoden of benaderingen die geworteld zijn in de dagelijkse beroepspraktijk en in de contexten waarin professionals werken. Het onderstreept dat leren, besluitvorming en ontwikkeling moeten voortkomen uit praktische ervaringen, feedback uit de praktijk en gegevens verzameld in echte situaties, in plaats van uitsluitend uit theoretische redeneringen of gecontroleerde proeven.

In onderwijs, gezondheidszorg, bedrijfsleven en beleid wordt het begrip gebruikt om het verschil aan te geven tussen theoriegedreven en praktijkgerichte aanpakken. Voorbeelden zijn praktijkgebaseerde leeromgevingen zoals stages en leerwerktrajecten, of onderzoek dat is gebaseerd op praktijkcases en actieonderzoek. In de gezondheidszorg wordt soms gesproken over practice-based evidence, waarbij data uit klinische praktijk worden gebruikt om behandelbeslissingen te informeren, vaak in combinatie met systematische wetenschappelijke kennis.

Kenmerken van praktijkgebaseerde benaderingen zijn onder meer contextspecificiteit, betrokkenheid van professionals, iteratieve feedback en een focus op toepasbaarheid en implementatie in de dagelijkse praktijk. Methoden variëren van casestudies en reflective practice tot kwaliteitsverbeteringsprojecten en praktijkgebaseerd onderzoek.

Naast voordelen zoals relevantie en direct toepasbare inzichten bestaan er kritieken, zoals mogelijke bias en beperkte generaliseerbaarheid. Succesvolle praktijkgebaseerde aanpakken vragen om transparante methoden voor gegevensverzameling, triangulatie en duidelijke koppeling tussen praktijk en theorie.

Etymologie: samengesteld uit praktijk en gebaseerd; de term wordt in het Nederlands gebruikt om een praktijkgerichte oriëntatie te benoemen.