pHregelaars

pHregelaars zijn stoffen of systemen die worden gebruikt om de pH-waarde van een oplossing te controleren en stabiel te houden. Ze zijn essentieel in onder meer de chemie, biologie, geneeskunde, voedsel- en drankindustrie, waterbehandeling en landbouw, wherever een specifieke zuurtegraad of basisch karakter nodig is voor stabiliteit, enzymactiviteit, microbiële groei of productkwaliteit.

Ze vallen in twee hoofdcategorieën: pH-aanpassingsmiddelen en buffersystemen. pH-aanpassingsmiddelen zijn zuren of basen die de pH snel verlagen of verhogen, zoals zoutzuur of zoutzuur (voor verlagen) en natriumhydxide of kaliumhydroxide (voor verhogen). Buffersystemen bestaan uit een zwakke zuur en zijn geconjugate base (of een zwakke base en zijn geconjugate zuur) die pH-veranderingen door toevoeging van zuur of alkali weerstaan. Voorbeelden van veelgebruikte buffers zijn fosfaat-, citraat- en acetatebuffers.

In de praktijk wordt gekozen voor pHregelaars op basis van het gewenste doel-pH, de bufferingscapaciteit, compatibiliteit met het product of de organismen en regelgeving. In biologische contexten is het handhaven van een vrijwel neutrale pH vaak cruciaal voor enzymactiviteit en celleven; in voedselproductie beïnvloedt pH de smaak, textuur en microbiële veiligheid; in waterbehandeling helpt pH-regulatie corrosie en opbouw van kalk te voorkomen.

Veiligheid en meting zijn belangrijk: sterke zuren en logen kunnen bijtend zijn, en onjuiste dosering kan processen of organismen schaden.pH wordt gemeten met gecalibreerde pH-meters of indicatoren, en temperatuur kan de meting beïnvloeden.