overaanbod

Overaanbod is een economische marktsituatie waarin de hoeveelheid van een goed of dienst die producenten willen leveren groter is dan de hoeveelheid die consumenten bereid zijn te kopen tegen de huidige prijs. Het gevolg is doorgaans een neerwaartse druk op de marktprijs en een toename van voorraden, terwijl productie op korte termijn kan afnemen totdat vraag en aanbod weer in evenwicht komen.

Oorzaken zijn onder meer een toename van het aanbod door technologische vooruitgang of seizoensinvloeden, een afgenomen vraag door economische neergang of verschuivingen in consumentvoorkeuren, en factoren die prijsaanpassing bemoeilijken zoals langdurige contracten of prijsplafonds. Overaanbod komt voor in diverse markten, zoals landbouw, energie en onroerend goed, en kan tijdelijk of structureel zijn afhankelijk van de onderliggende oorzaken en beleidsomstandigheden.

Gevolgen en beleidsopties variëren. Voorraadkosten en mogelijk lagere winstmarges zijn gangbare effecten, en ondernemingen kunnen reageren met prijsverlagingen, marketinginspanningen of productieaanpassingen. Langdurig overschot kan leiden tot herallocatie van middelen, ontslagen of marktconsolidatie. Beleidsreacties richten zich vaak op het versnellen van prijsaanpassingen en het herstellen van evenwicht via vraagstimulering, aankoop van overschotten, exportbevorderingsmaatregelen of regulering van productie. In een vrije markt streven prijsmechanismen ernaar om het overaanbod te corrigeren; waar fricties bestaan kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn om marktfalen te voorkomen.