opslagstoffen

Opslagstoffen zijn moleculen die organismen gebruiken om energie en andere hulpbronnen op te slaan voor later gebruik. Ze maken het mogelijk te overleven tussen periodes van voedselinname en te voorzien in energie tijdens groei, reproductie en migratie.

De belangrijkste opslagstoffen zijn koolhydraten en lipiden, met eiwitten als minder frequent opslagformaat. Bij planten worden koolhydraten als zetmeel opgeslagen in plastiden, terwijl bij dieren glycogeen de belangrijkste koolhydraatopslag is, vooral in lever en spieren. Lipiden bestaan hoofdzakelijk uit triglyceriden en worden als vet opgeslagen in adipose weefsel bij dieren en als olie in zaden en vruchten bij planten. In zaden dienen eiwitten en oliën als reservevoorziening voor kieming, terwijl bij dieren eiwitten meer een structurele rol hebben.

Mobilisatie van opslagstoffen gebeurt via specifieke enzymen en wordt reguleren door hormonen. Insuline bevordert de opslag van koolhydraten en vetten, terwijl glucagon en adrenaline de afbraak van opgeslagen stoffen stimuleren om energie vrij te maken wanneer dat nodig is.

Functie en betekenis: opslagstoffen leveren snelle energie in korte termijn en langetermijnreserve, dragen bij aan isolatie en, bij bepaalde soorten, aan kieming en voortplanting. Onvermogen om opslagstoffen goed te verwerken kan leiden tot gezondheidsproblemen, zoals glycogenose of obesitas in het geval van ongecontroleerde vetopslag.