ontwerpevaluatie

Ontwerpevaluatie is een systematisch proces waarbij een ontwerpproduct, -dienst of -proces wordt beoordeeld op basis van criteria zoals bruikbaarheid, functionaliteit, esthetiek en haalbaarheid. Het doel is om te bepalen in hoeverre het ontwerp voldoet aan de gestelde doelen en om verbetering mogelijk te maken. Evaluatie kan vormen aannemen zoals formative evaluatie tijdens het ontwerpproces en summatieve evaluatie na voltooiing of implementatie. Methoden omvatten gebruikersevaluatie (bijv. usability testing, interviews, surveys), expertbeoordeling (heuristische evaluatie, cognitive walkthrough), prototyping en field studies. Data wordt verzameld via observaties, sessieopnames, metriekdata, en feedback van stakeholders, en geanalyseerd met kwalitatieve en kwantitatieve technieken.

Belangrijke aspecten zijn de selectie van representatieve gebruikers en scenario's, ethiek en consent, en de relatie tussen evaluatie en iteratie. Een goede ontwerpevaluatie vereist duidelijke criteria en meetbare doelstellingen, die afgeleid zijn van gebruiksdoelen, technische haalbaarheid en economische overwegingen. Het kan verschillende doelen dienen, zoals het identificeren van gebruiksproblemen, het controleren van overeenstemming met normen en regels, het vergelijken van ontwerpalternatieven, en het trainen van het team in reflectie en besluitvorming.

Uitdagingen omvatten beperkte toegang tot gebruikers, bias, cost en tijd, en de interpretatie van kwalitatieve feedback. Een effectief evaluatieplan koppelt evaluatieactiviteiten aan vroege prototyping, continue feedback en governance voor herontwerp. Ontwerpevaluatie is daarom een cruciaal onderdeel van user-centered design en design thinking.