ontsnappingsrichting

Ontsnappingsrichting is de richting waarin iemand zich verplaatst om uit een onveilige of bedreigende situatie te ontsnappen. In veiligheidskunde en ruimtelijke planning verwijst de term naar de keuze en het pad dat mensen volgen bij evacuaties, vluchten uit een ruimte of ontwijken van gevaar. Het begrip wordt gebruikt bij het ontwerpen van gebouwen, stations en openbare ruimten om snelle en duidelijke vluchtwegen te garanderen.

Bij het bepalen van ontsnappingsrichtingen houden ontwerpers rekening met zichtlijnen, verlichting, gemakkelijke toegang tot nooduitgangen, breedte van gangen en de plaatsing van obstakels. Groepsdynamiek en paniek kunnen de richting beïnvloeden; mensen volgen vaak visuele aanwijzingen zoals vluchtroutes en pijlen, maar in drukke situaties kunnen verkokering en bottlenecks ontstaan. Ook rook, geluid en beperkte zichtbaarheid beïnvloeden de gekozen richting.

In de praktijk wordt ontsnappingsrichting geanalyseerd met risk assessments, evacuatieplannen en waar mogelijk simulaties van crowd dynamics. Het doel is om een eenduidige, voor iedereen herkenbare vluchtstraat te waarborgen en verworven ervaringen zoals richtingverwarring te voorkomen. Signage, verlichting en routelijnen spelen een belangrijke rol; vluchtrichtingen moeten duidelijk en continu zijn, met alternatieve routes bij blokkade.

Het begrip is nauw verwant aan vluchtweg, evacuatieplanning en crowd management. In bouwvoorschriften en veiligheidsnormen wordt vaak vereist dat vluchtwegen helder gemarkeerd zijn en dat de ontsnappingsrichting in noodgevallen direct gevolgd kan worden.