onderzoeksdefinitie

Onderzoeksdefinitie is de expliciete formulering van wat onderzocht wordt, waarom het onderzoek plaatsvindt en hoe het wordt aangepakt. Het biedt richting aan het gehele onderzoeksproces en dient als referencepunt bij ontwerp, dataverzameling, analyse en evaluatie. Een heldere onderzoeksdefinitie maakt de grenzen van het onderwerp duidelijk en voorkomt scope creep.

Belangrijke componenten van een onderzoeksdefinitie zijn onder andere de probleemstelling, de doelstelling en de onderzoeksvraag of hypothese. Daarnaast omvat het de afbakening of delimitations (wat wel en niet wordt onderzocht), de populatie of eenheden van analyse, de gekozen onderzoeksmethode(n) en het soort data dat wordt verzameld. Ook de criteria voor validiteit en betrouwbaarheid, en de relatie tot bestaande theorieën of literatuur, spelen een rol. Het proces van operationaliseren – het vertalen van abstracte concepten naar meetbare variabelen – maakt deel uit van de definitie en vergroot de reproduceerbaarheid van het onderzoek.

Onderzoeksdefinities zijn contextafhankelijk en kunnen in de loop van een studie worden aangescherpt. Ze zijn meestal aanwezig in onderzoeksvoorstellen, onderzoeksplannen en studierapporten en vormen de basis voor verantwoording en evaluatie van resultaten. Een duidelijke definitie vergroot transparantie, vergemakkelijkt vergelijkbaarheid met ander onderzoek en helpt bij het beoordelen van validiteit en relevantie. Afstemming met ethische normen en preregistratie kan de kwaliteit verder vergroten.