onderscheidendheid

Onderscheidendheid is in het Nederlands de eigenschap van een teken om de herkomst van goederen of diensten aan een specifieke bron te koppelen. Het teken kan bijvoorbeeld een woord, beeldmerk, logo, geluid of vorm zijn. In de context van het merkenrecht verwijst onderscheidendheid naar het vermogen van een teken om consumenten te laten herkennen dat een product of dienst afkomstig is van een bepaalde onderneming, en zo te onderscheiden van de aanbiedingen van anderen.

In de juridische praktijk is onderscheidendheid een cruciaal criterium voor registratie en handhaving. Een teken moet voldoende onderscheidend zijn om als merk te kunnen dienen; een teken dat beschrijvend, generiek of voor de betreffende waren of diensten niet-onderscheidend is, wordt meestal uitgesloten.

Onderscheidendheid kan op twee manieren ontstaan: intrinsiek (inherent) doordat de vorm of het woord zelfstandig associaties oproept die de bron van de onderneming aanduiden; of door verwerving door gebruik, waarbij bekendheid en beschermingswaarde toenemen door langdurig en wijdverbreid gebruik.

Bij de beoordeling speelt zowel descriptiveness als de mogelijkheid van verwerving van onderscheidend vermogen door gebruik een rol. In de EU en in Nederland worden merken vaak geëvalueerd op basis van het bovenstaande: moet mogelijk onderscheidend zijn, niet puur beschrijvend of generiek, en dus registrabel.

Onderscheidendheid is ook van belang buiten het merkenrecht, bijvoorbeeld in marketing en communicatie, waar een onderscheidend teken bijdraagt aan merkherkenning en consumentenvertrouwen. In juridische literatuur wordt onderscheidendheid beschouwd als een essentiële eigenschap die de economische waarde van een merk bepaalt.