omrekenen

Omrekenen is het proces van het omzetten van een waarde uit het ene naar het andere meet- of representatiesysteem. In het dagelijks taalgebruik gaat het vooral over het omzetten van meetkundige of fysische eenheden, zoals van kilometer naar meter of van liter naar milliliter. Daarnaast wordt de term ook gebruikt bij valutaomrekening en bij het omzetten van getallen tussen verschillende getalsystemen, zoals decimaal, binair of hexadecimaal, en bij temperatuurconversies.

Bij unitconversie werkt men met conversiefactoren die twee eenheden met elkaar verbinden, bijvoorbeeld 1 kilometer = 1000 meter. Bij temperatuur geldt een offset: Kelvin = Celsius + 273,15; Fahrenheit = Celsius × 9/5 + 32. Bij valutaomrekening fluctueren wisselkoersen voortdurend en vaak worden bijkomende kosten of marge meegerekend. Voor short-term berekeningen kan men ook afrondingen en afhankelijkheden van transactiedata meenemen.

Algemene aanpak: bepaal de oorspronkelijke en gewenste eenheid, kies of bereken de juiste factor of formule, voer de wiskundige bewerking uit en controleer de eenheden. Let op afronding en significante cijfers om de nauwkeurigheid te behouden. Voor getalsystemen geldt dat men de basisverhoudingen hanteert en vaak herhaaldelijke deling of vermenigvuldiging gebruikt om tussen systemen te converteren, bijvoorbeeld 255 decimaal naar hex of 1011 binair naar decimaal.

Toepassingen en hulpmiddelen: onderwijs, techniek, handel en informatica maken veelvuldig gebruik van omrekenen. Praktische hulpmiddelen zijn rekenmachines, conversietabellen en online omrekeners, maar voor kritieke berekeningen is een duidelijke notatie van aannames en nauwkeurigheidsgrenzen essentieel.