nietphotosynthetische

Nietphotosynthetische organismen zijn organismen die geen fotosynthese uitvoeren en daardoor geen koolstof uit kooldioxide en water via lichtenergie kunnen omzetten. In tegenstelling tot autotrofe soorten zijn zij afhankelijk van organische koolstofbronnen uit hun omgeving.

Tot de nietphotosynthetische groepen behoren de meeste dieren, schimmels, de meeste bacteriën en veel protisten. Ook sommige parasitaire planten missen chlorofyl en leven van de koolstof en energie die via hun gastheer of chemische processen beschikbaar komen. Daarnaast kunnen sommige micro-organismen chemotrofe energie halen uit chemische redoxreacties, los van licht, en zo chemotroof opereren.

De manier waarop nietphotosynthetische organismen energie en koolstof verwerven varieert. Heterotrofie is veelvoorkomend: ze nemen organische verbindingen op en bouwen daarmee hun eigen biomassalaag op. Sommige bacteriën en archaea zijn chemotrofen of chemolithotrofen, die energie halen uit in het milieu voorkomende onkoolstof- of mineralenreacties. Anderen zijn saprootrofen, parasieten of symbionten, die wederzijds voordeel halen uit interacties met andere organismen.

Ecologisch spelen nietphotosynthetische organismen een cruciale rol in nutrient cycles, afbraakprocessen, ziekte en gezondheid van ecosystemen. Evolutionair gezien is het verlies van fotosynthese in verschillende afstammingslijnen herhaaldelijk voorgekomen, wat heeft geleid tot diverse nietphotosynthetische strategieën en plastiden met andere functies.

Onderzoek naar nietphotosynthetische organismen combineert morfologie, pigmentanalyse en genetische sequencing. Deze studies helpen begrijpen hoe organismen zonder fotosynthese gedijen, hoe ze een ecosysteem beïnvloeden en hoe energie- en koolstofstromen in de biosfeer blijven verlopen.