nalevingsprogramma

Een nalevingsprogramma is een gestructureerde aanpak om de naleving van wetten, regels en interne beleidslijnen te waarborgen bij een organisatie of overheidsinstantie. Het doel is om risico's van niet-naleving te verminderen door duidelijke verantwoordelijkheden, processen en controles vast te leggen en door tijdig en proportioneel op tekortkomingen te reageren.

Het programma kan nationaal, regionaal of sectorgericht zijn en kan betrekking hebben op belasting- en milieuregels, financiële verslaggeving, privacy of arbeidsvoorwaarden. Door een risicogebaseerde prioriteitstelling worden inspanningen gericht op de meest kritieke gebieden.

Belangrijke bouwstenen zijn governance en eigenaarschap, risicobeoordeling, beleid en controles, monitoring en rapportage, training en bewustwording, en een gestructureerde handhaving- en remedieringsprocedure. Daarnaast spelen gegevensbeheer en technologie een rol, bijvoorbeeld via compliance dashboards en zaakbeheersystemen.

In de uitvoering volgt het nalevingsprogramma doorgaans een cyclus van plannen, implementeren, monitoren, auditen en verbeteren. Resultaten zijn onder meer hogere nalevingspercentages, transparante verantwoording en efficiëntere toewijzing van middelen. Uitdagingen zijn onder meer veranderende regelgeving, gegevenskwaliteit en het vinden van de juiste balans tussen deterrence en ondersteuning. Het concept wordt toegepast in uiteenlopende domeinen zoals belasting, milieu, financiële sector, gezondheid en privacy, en kan zowel nationaal als organisaatieniveau worden ingericht.