nachtgebruik

Nachtgebruik is het gebruik van een bron, ruimte of dienst gedurende de nachtelijke uren. Het begrip wordt toegepast in beleid, stedelijke planning en bedrijfsvoering om de manier waarop activiteiten buiten de traditionele kantooruren plaatsvinden te beschrijven en te reguleren. De exacte uren en regels verschillen per context en jurisdictie, maar de kern ligt in het ontwerp en de afstemming van activiteiten op nachtelijke omstandigheden zoals duisternis, stilte en lagere daglichttoetreding.

Toepassingsgebieden zijn onder meer energie en infrastructuur, verkeer en mobiliteit, ruimte en vastgoed, en dienstverlening. In energieretelingen wordt nachtelijk verbruik vaak onderscheiden van dagverbruik, met mogelijkheden voor prijsprikkels, dal- of piekbelasting en opslag. Bij verkeer en mobiliteit gaat het om nachtverkeer, nachtdiensten en de organisatie van routes en veiligheidsmaatregelen. Ruimtelijk gebruik betreft het nachtelijk gebruik van straten, pleinen en gebouwen, waaronder horeca, wonen en openbare ruimte, met aandacht voor geluid, licht en verkeersveiligheid. Dienstverlening omvat sectoren zoals gezondheidszorg en openbare dienstverlening die 24/7 opereren of nachtoperaties uitvoeren.

Regelgeving en beleid spelen een belangrijke rol: nachtplanning en nachtelijk gebruik worden geregeld via lokale verordeningen, milieu- en geluidsnormen, rusttijden en afspraken over verlichting. De mogelijke voordelen zijn economische spreiding, betere energiebalans en snellere bereikbaarheid van essentiële diensten, terwijl nadelen bestaan uit geluidsoverlast, lichtvervuiling en slaapverstoring voor omwonenden.

Zie ook: nachtelijke economie, off-peak gebruik, licht- en geluidsnormen.