mikrobiyomun

Mikrobiyom, belirli bir çevrede bulunan mikroorganizmaların (bakteriler, arkeler, virüsler ve mantarlar) toplu varlığı, bu topluluğun genetik materyali ve bu topluluğun yaşadığı çevreyle birlikte incelenen ekosistemidir. İnsan için en çok incelenen mikrobiyom bağırsak mikrobiyomudur; buna ek olarak deri, ağız, ürogenital yol ile toprak ve diğer çevresel alanların mikrobiyomları da önemli roller üstlenir.

Bu mikroorganizma toplulukları besin sindirimi, bazı vitaminlerin sentezi, bağışıklık sistemiyle etkileşim ve patojenlere karşı savunma gibi temel işlevlere katkıda bulunur. Ayrıca metabolik süreçleri ve sinir sistemiyle iletişimi etkileyerek genel sağlık üzerinde dolaylı etkiler gösterebilir.

Mikrobiyom kompozisyonu bireyler arasında genetik yatkınlık, diyet, yaşam tarzı, antibiyotik kullanımı, doğum şekli ve çevresel faktörler nedeniyle değişir. İnsanlarda mikrobiyom gelişimi doğumla başlar; erken dönem beslenme, çevre ve sağlık durumları bu süreç üzerinde etkili olur.

Araştırmalar mikrobiyom değişikliklerinin obezite, diyabet, inflamatuvar bağırsak hastalıkları ve bazı ruh sağlığı koşullarıyla ilişkilendirildiğini göstermektedir, ancak neden-sonuç mekanizmaları çoğu durumda belirsizdir. Tedavi amaçlı olarak probiyotikler, prebiyotikler, diyet değişiklikleri ve bazı durumlarda fecal mikrobiyota transplantasyonu uygulanır; güvenlik ve etkinlik konusunda sınırlılıklar vardır. Gelişen metagenomik teknikler mikrobiyomun işlevsel potansiyelini anlamada kilit rol oynar.