literaalwaarde

Literaalwaarde is de numerieke waarde die aan een letter wordt toegekend voor doeleinden zoals cryptografie, puzzels en numerologie. De exacte waarde is afhankelijk van de gekozen regels en kan per toepassing verschillen.

Een veelgebruikte methode is de alfabetische positie: A=1 tot en met Z=26 (soms A=0 tot Z=25). In andere systemen kunnen letters een score krijgen vergelijkbaar met spellen zoals Scrabble, of worden waarden berekend volgens een numerologisch schema waarin de cijfers van een getal worden teruggebracht tot één getal.

Toepassingen variëren van codering en decodering in eenvoudige substitiecijfers tot puzzels zoals woordwaarderingsopgaven waarbij de som van de literaalwaarden van de letters van een woord het woord meet. Voorbeeld: in het alfabet-systeem heeft het woord LITERAAL de waarde 78, omdat L=12, I=9, T=20, E=5, R=18, A=1, A=1, L=12; som is 78. In cryptografie kan men ook waarden gebruiken om letters te koppelen aan cijfers in substitiecijfers.

De term is algemeen en contextafhankelijk: sommige systemen behandelen bepaalde letters als één eenheid (bijvoorbeeld digrafen), of hanteren verschillende toewijzingen per taal of toepassing. Literaalwaarde helpt bij het kwantificeren van teksteigenschappen en maakt vergelijken tussen woorden mogelijk.