latencyvariatie

Latencyvariatie, ook wel jitter genoemd, is de variatie in de tijd die nodig is om een bewerking te voltooien of een netwerkpakket te leveren. Het beschrijft het verschil tussen de latency van opeenvolgende pakketten of operaties, terwijl de gemiddelde latency de centrale tendentie weergeeft. Jitter is vooral relevant in real-time systemen.

In computernetwerken blijft jitter een belangrijke maatstaf voor de kwaliteit van dienst (QoS). Voor real-time toepassingen zoals spraak- en videocommunicatie, live streaming en online gaming kan hoge jitter leiden tot haperingen, uitval of verstoorde volgorde van berichten. Netwerkproviders proberen jitter tot een minimum te beperken om een consistente gebruikerservaring te waarborgen.

Metingen: jitter wordt vaak uitgedrukt als de standaarddeviatie van de latency of als de gemiddelde afwijking tussen opeenvolgende pakketlatenties. In praktijktools zoals ping of iperf kan men ruwe jitter schatten door de variatie in RTTs te analyseren.

Oorzaken: congestie en wachtrijvertragingen, variabele routing, packet loss en retransmissies, interferentie bij draadloze verbindingen, en variabele verwerkingstijd door systemen (CPU-belasting, garbage collection, storage I/O). Deze factoren dragen bij aan variatie in end-to-end latency.

Beheersing: gerichte maatregelen omvatten Quality of Service (QoS), verkeersvormgeving en prioritering van real-time verkeer, jitterbuffers aan de ontvanger, buffering en adaptieve playback, en netwerktopologie- of routingoptimalisaties. Minder variabele wachtrijen verminderen jitter, maar kunnen ook de algemene latency verhogen.

Samenvatting: Latencyvariatie is een cruciale factor voor de betrouwbaarheid van real-time communicatie en wordt gemonitord naast gemiddelde latency en packetloss.