kleurtemperature

Kleurtemperatuur is een maat voor de toonkleur van licht en wordt uitgedrukt in kelvin (K). Het is gebaseerd op de temperatuur van een ideale zwarte-lichaamstraler waarvan de uitgezonden straling een vergelijkbare spectrale verdeling heeft als het onderzochte licht. Bij echte lichtbronnen wordt vaak gesproken van Correlated Color Temperature (CCT), omdat bronnen niet altijd een perfect zwarte exemplaar nabootsen. De CCT geeft aan of het licht warm en geelachtig is of koel en blauwig.

Veelgebruikte waarden zijn onder andere 2700–3000 K (warm wit), 3000–3500 K (warm wit), 4000 K (neutraal wit) en 5000–6500 K (daglichtwit tot koel daglicht). Lampen worden vaak gelabeld met een specifieke CCT, bijvoorbeeld 2700 K, 3000 K, 4000 K of 6500 K. In vakterminologie verwijst men soms naar de Planck-locus, een curve die de verschillende houdingen van de kleurtemperatuur in de chromatische ruimte aangeeft; lichte bronnen die dichtbij deze locus liggen benaderen een echte zwart-lichaamsstraler.

Toepassingen en effect: de kleurtemperatuur beïnvloedt hoe lichtkleur oogt en hoe huidtinten, meubels en objecten eruitzien. In fotografie en cinematografie regelt men de witbalans zodat camera’s neutraal registreren bij de gebruikte verlichting. In interieur- en productontwerp speelt CCT een rol bij sfeer en functionaliteit; LED-lampen geven vaker meerdere CCT-opties zodat men warmere of koelere verlichting kan kiezen. Een hoge CCT kan koel en stimulerend ogen; lage CCT wordt als warm en knackiger gezien. Daarnaast zegt kleurtemperatuur niets over kleurweergave, die wordt meer bepaald door de kleurrendering-index (CRI) of andere metric maatstaven.