interpretatiebias

Interpretatiebias is een cognitieve bias waarbij de interpretatie van ambiguë of onzekere informatie systematisch gekleurd wordt door persoonlijke verwachtingen, emoties of eerdere ervaringen. Het beïnvloedt hoe mensen signalen en gebeurtenissen interpreteren in alledaagse situaties en kan leiden tot éénzijdige conclusies.

Veelvoorkomende voorbeelden zijn dat een neutrale gezichtsuitdrukking als boos wordt geïnterpreteerd, of dat een vaag bericht als kritiek wordt opgevat. In klinische contexten onderscheidt men vaak angstgerichte interpretatiebias (bedreiging sneller opmerken) en depressieve interpretatiebias (negatieve uitkomsten vaker aannemen).

Interpretatiebias ontstaan door een combinatie van automatische verwerking en gecontroleerde beoordeling, en hangen samen met andere cognitieve biases zoals attentional bias voor threat en geheugenbias die negatieve interpretaties versterken.

Onderzoek gebruikt taken met ambigu scenario's en stimuli om te beoordelen welke interpretaties mensen kiezen. Interpretatiebias speelt een rol in angststoornissen, depressie en andere psychopathologie, maar ook in sociale interacties en besluitvorming.

Behandeling en preventie omvatten cognitieve bias modification voor interpretaties (CBM-I), een trainingsvorm die mensen oefent in het kiezen van alternatieve, minder negatieve interpretaties van ambiguë prikkels, vaak als aanvulling op klassieke therapieën.

Interpretatiebias blijft een actief onderzoeksgebied binnen de psychologie, met implicaties voor zowel klinische behandeling als alledaagse communicatie en besluitvorming.