internationaalrechtelijke

Internationaalrechtelijke is de bijvoeglijke vorm van internationaal recht en wordt gebruikt om zaken aan te duiden die met dit rechtsgebied te maken hebben. Het woord verschijnt bijvoorbeeld in termen als internationaalrechtelijke normen, internationaalrechtelijke aansprakelijkheid of internationaalrechtelijke procedures. Het geeft aan dat een kwestie berust op regels die gelden tussen staten en, in toenemende mate, tussen internationale organisaties en andere actoren, onafhankelijk van het binnenlandse recht.

Internationaal recht heeft verschillende bronnen en rechtsnormen. De belangrijkste zijn verdragen, zoals het Verdrag van Genève en bepalingen uit de Verenigde Naties, en gewoonterecht. Daarnaast komen algemene rechtsbeginselen, jus cogens-normen en in de praktijk jurisprudentie en juridische doctrine een rol. Deze normen bevorderen vaak samenwerking, bescherming van mensenrechten, regulering van geweld en toezicht op handel en milieu.

De belangrijkste actoren zijn soevereine staten en internationale organisaties, maar ook individuen en bedrijven kunnen onder bepaalde rechtsfiguren aan internationaalrechtelijke aansprakelijkheid worden blootgesteld. Voor geschilbeslechting bestaan internationale rechtbanken en tribunalen, zoals het Internationaal Gerechtshof en diverse ad hoc- of regionale rechtbanken, evenals arbitrageprocessen. Handhaving verloopt doorgaans via staten, multilaterale organisaties en, waar mogelijk, rechterlijke uitspraken of sancties.

Internationaalrechtelijke normen vinden toepassing in uiteenlopende vakgebieden, zoals mensenrechten, internationaal humanitair recht, handel, milieubescherming, zeerecht, diplomatie en veiligheid. Het begrip benadrukt de grensoverschrijdende aard van regels die de relaties tussen staten en andere actoren reguleren en zo de rechtsorde op internationaal niveau ondersteunen.