houtborende

Houtborende is een verzamelnaam voor organismen en activiteiten die in hout boren en zo galleries en afwijkingen in het materiaal veroorzaken. Het woord is descriptief en verwijst niet naar één taxon, maar naar de beweging van verschillende organismen die hout verzwakken of beschadigen. In praktische zin wordt vaak gesproken over houtborende insecten en, minder vaak, houtrot door schimmels.

Een belangrijke groep zijn de houtborende insecten. Hieronder vallen onder meer houtwormen en boktorren wiens larven zich door hout heen boren en zich voeden met cellulose en lignine. De larvenfase kan maanden tot jaren duren, afhankelijk van soort en vochtgehalte van het hout, waarna zich volwassen insecten ontwikkelen en uit het hout verdwijnen via geboorde uitgangen. Bij klachten in gebouwen of meubelen zijn vaak ronde uitgangen en fijn poederig boormateriaal (frass) zichtbaar.

Ook schimmels kunnen houtborende eigenschappen hebben in de zin van hout aantastende of houtrot veroorzakende schimmels. Deze fungi dringen het hout binnen, zetten houtconstructies en meubels onder druk en verzwakken de sterkte van het materiaal. Vochtigheid, temperatuur en houtsoort spelen hierbij een cruciale rol.

Signalen van houtborende problemen zijn onder meer kleine ronde gaatjes, losse verf of behang op houten oppervlakken, en zwakkere houtstructuren. In gebouwen kunnen ernstige infestaties de structurele integriteit aantasten, terwijl in meubels esthetische en functionele schade optreedt.

Preventie richt zich op het verminderen van vocht, goede ventilatie, tijdig onderhoud en behandeling van hout met conserverende middelen. Bij actieve besmettingen kunnen verwijdering van aangetast materiaal, chemische behandelingen of professionele methoden zoals fumigatie of warmtebehandeling noodzakelijk zijn.