hoofdverlichting

Hoofdverlichting is de belangrijkste algemene verlichting van een ruimte. Het heeft als doel een gelijkmatige basishelderheid te bieden, zodat de ruimte functioneel en comfortabel kan worden gebruikt. In de bouw- en interieurpraktijk wordt hoofdverlichting vaak toegepast als de primaire lichtbron, aangevuld met taak- en sfeerverlichting.

Hoofdverlichting omvat verschillende typen lichtbronnen en armaturen. Veelvoorkomende vormen zijn plafondinbouw- of opbouwarmaturen, hanglampen en generieke plafondpanelen. De verlichting kan direct zijn, waarbij het grootste deel van het licht naar beneden op werk- of vloerniveau gericht is, indirect (licht dat eerst tegen het plafond terugvalt), of gemengd. LED-technologie dominates vanwege energie-efficiëntie, lange levensduur en goede kleurweergave. Belichting wordt vaak dimbaar toegepast en kan worden geïntegreerd in slimme besturingssystemen.

Bij het ontwerp spelen onder meer lichtniveau, kleurtemperatuur en kleurweergave een rol. Praktische richtlijnen adviseren voor woonruimtes een kleurtemperatuur tussen ongeveer 2700 en 4000 kelvin, afhankelijk van de gewenste sfeer, en een CRI van 80 of hoger voor natuurlijke kleuren. Energiezuinigheid is meestal een overweging, met LED als gangbare optie. Dimmen en automatisering verbeteren comfort en efficiëntie, bijvoorbeeld door tijd- of aanwezigheidsafhankelijke schakelingen.

Lux-niveaus en ruimte-indelingen sturen de toepassing. Voorbeelden: woonkamers 100–300 lux bij algemene activiteiten, keukens 300–500 lux, gangen 100–200 lux. Goede hoofdverlichting stemt af op bouwkundige akoestiek, interieur en functionele behoeften, met aandacht voor uniformiteit en minimalisering van verblinding. Periodiek onderhoud zorgt voor consistente prestaties.