golfverschijnsel

Golfverschijnsel is een verzamelnaam voor verschijnselen die voortkomen uit de golfkarakter van verschillende fysieke grootheden, zoals licht, geluid, watergolven en seismische golven. Deze verschijnselen volgen uit de golfeigenschap van het medium en de wetten van golfbewegingen, met name de superpositie van golven, waardoor interferentie, diffractie en dispersie kunnen optreden.

Interferentie ontstaat wanneer twee of meer golven samenkomen en elkaar versterken (constructieve interferentie) of verzwakken (destructieve interferentie). Dit leidt tot patronen met zones van hoge en lage amplitude, zoals bij Young's dubbele spleet-experiment met licht en bij watergolven achter obstakels.

Diffractie is de buiging en verspreiding van golven bij hindernissen of smalle openingen. Door diffractie kunnen golven zich achter voorwerpen voortplanten en nieuwe interferentiepatronen vormen. Het Huygens-Fresnel-principe biedt een manier om dit te beschrijven.

Reflectie en refractie treden op bij grensvlakken tussen media met verschillende voortplantingssnelheden. Reflectie is het terugkaatsen van de golf; refractie is de verandering van richting en snelheid bij doorgang naar een ander medium, volgens de wet van Snellius.

Dispersie is het fenomeen waarbij verschillende golflengten met verschillende snelheid voortplanten, wat kleurenscheiding of een kleurenspectrum veroorzaakt, zoals een prisma laat zien. Polarisatie beschrijft de oriëntatie van trillingsrichtingen bij transversale golven zoals licht; sommige materialen laten alleen bepaalde polarisaties door.

Het begrip golfverschijnselen vormt een fundamenteel onderdeel van zowel de klassieke als de moderne natuurkunde. Het is historisch aangetoond door experimenten zoals Young’s interferentie en de ontwikkeling van de theorieën van Huygens en Fresnel; later werd elektromagnetische straling in Maxwell's theorie geïntegreerd.