gereformeerden

Gereformeerden is een aanduiding voor aanhangers van de Gereformeerde kerken, vooral in Nederland en de Nederlandse diaspora. Zij behoreren tot de Reformed of Calvinistische traditie en leggen de nadruk op de soevereiniteit van God, de autoriteit van de Schrift en het verbondsgeloof. De confessionele basis ligt in de drie Formulieren van Eenheid: de Heidelbergse Catechismus, de Dordtse Canons en de Belgische Belijdenis. Doop door kinderen en deelname aan het avondmaal zijn gebruikelijk, met uiteenlopende liturgische gewoontes per gemeente.

Historisch gezien ontwikkelde de gereformeerde traditie zich na de Reformatie in de Nederlanden en gaf zij vorm aan zelfstandige kerkgemeenschappen door schisma’s en hergroepeeringen. In de 19e eeuw speelden de Afscheiding van 1834 en later de Doleantie van 1892 een bepalende rol, waardoor aparte gereformeerde kerken ontstonden. In 2004 fuseerden veel van de Nederlandse Hervormde Kerk (NHK) en de Gereformeerde Kerk in Nederland (GKN) samen met de Evangelisch-Lutherse Kerk in Nederland (ELKN) tot de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). Er bestaan nog altijd onafhankelijke gereformeerde gemeenten, zoals de Gereformeerde Gemeenten, die vasthouden aan een stricter confessioneel beleid.

In de praktijk kennen gereformeerde kerken een presbyteriaal bestuur met ouderlingen en diakenen, ondersteund door hogere organen als klasse en synode. Kerken variëren in eredienst en liturgie, maar blijven confessioneel verbonden aan de drie Formulieren van Eenheid.

Als term scheidt “gereformeerden” vaak tussen bredere Calvinistische christenen en specifieke confessionele groeperingen, zowel nationaal als internationaal. Zie ook Calvinisme; Nederlands Hervormde Kerk; Afscheiding; Doleantie; PKN; Belijdenissen.