gelijkspel

Gelijkspel is een term uit de sport- en spelwereld die verwijst naar een uitslag waarbij beide partijen aan het eind van de wedstrijd hetzelfde aantal punten of doelpunten hebben. De term komt van gelijk en spel, en duidt op een situatie zonder winnende kant.

In het dagelijks gebruik wordt de term vooral toegepast in team- en bordspelen, waaronder voetbal, hockey en basketbal. In veel voetbalcompetities levert een gelijkspel doorgaans één punt op voor elke ploeg, terwijl een overwinning drie punten oplevert. De exacte puntentoekenning kan per competitie verschillen, maar de huidige standaard in veel landen is een 3–1–0-systeem (win-draw-loss).

Gelijkspel heeft vooral betekenis in de groepsfase van toernooien en competities waarin ploegen tegen elkaar strijden om punten en rangorde. In de knock-outfase wordt een gelijkspel doorgaans vermeden door extra tijd en/of strafschoppen, zodat een winnaar wordt aangewezen. Als er geen winnaar is na deze procedures, kan een wedstrijd eindigen in een gelijkspel in de officiële uitslag van het toernooi, afhankelijk van de regels van de organisatie.

Etymologisch gezien betekent gelijkspel letterlijk een “gelijk” spel; de term benadrukt dat beide partijen evenveel hebben vergaard in de uitslag. Het begrip wordt breed begrepen in Nederlandse sportmedia en wikt en weegt vooral de gevolgen voor de stand en verdere wedstrijden.