gedragseigen

Gedragseigen is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat wordt gebruikt om aan te geven dat iets eigen is aan gedrag of betrekking heeft op gedrag, in tegenstelling tot eigenschappen die primair fysiek of genetisch bepaald zijn. Het woord stelt een onderscheid voor tussen kenmerken die voortkomen uit hoe iemand zich gedraagt en kenmerken die los daarvan bestaan.

De samenstelling bestaat uit gedrag (het handelen of interactiepatroon van een persoon of dier) en eigen (eigenschap of kenmerk). Hoewel gedragseigen geen strikt technisch jargon is, komt het voor in diverse vakgebieden zoals psychologie, ethologie en onderwijs. De term wordt vaak gebruikt in de vorm van zinnen als gedragseigen kenmerken, gedragseigen reacties of gedragseigen leerpunten.

In praktijk wordt gedragseigen gebruikt om te benadrukken dat bepaalde verschijnselen vooral voortkomen uit het gedrag zelf of de wijze van handelen, niet uit aangeboren eigenschappen of fysieke kenmerken. Bijvoorbeeld kan in een educatieve context worden gesproken over gedragseigen aanpassingen die voortkomen uit leerstrategie en interactie, in plaats van uit genetische factoren.

Relaties met andere termen: verschilt van strikt technische termen als gedragsmatig (dat betrekking heeft op gedrag als proces) of gedragsgerelateerd (in relatie tot gedrag). Vanwege de vage of context-afhankelijke betekenis is het gebruik van gedragseigen vaak afhankelijk van duidelijke contextuitleg in academische of praktijkbeschrijvingen.

Zie ook: Gedrag, Psychologie, Ethologie, Onderwijs.