gasgeïsoleerde

Gasgeïsoleerde apparatuur verwijst naar elektrische uitrusting waarbij de isolatie en vaak ook de schakeling plaatsvinden in een afgesloten ruimte die gevuld is met gas onder druk. De meest gebruikte stof is zwavelhexafluoride (SF6) vanwege zijn hoge dielektrische sterkte en uitstekende boogonderdrukking. In gasgeïsoleerde schakelingen (GIS) en gasgeïsoleerde switchgear bevinden leidende delen zoals busbars en schakelaars zich in een metalen behuizing die SF6 bevat.

De behuizing is hermetisch afgesloten; de gasdruk en de afstanden tussen geleidende elementen worden zodanig gekozen dat de isolatie ook bij hoge spanning betrouwbaar blijft. Bij een kortsluiting wordt de boog onderbroken doordat SF6 ioniseert en de boog snel dooft. De combinatie van hoge dielektrische sterkte en snelle koeling maakt GIS geschikt voor snelle en betrouwbare schakelingen. Het gesloten ontwerp beperkt stof, vocht en onderhoud en stelt ontwerpers in staat om compactere installaties te realiseren.

Toepassingen omvatten hoogspanningsnetten en substations waar ruimte schaars is, zoals stedelijke transformatorstations. GIS bevat meestal schakelaars, zekeringen en busbars in een gedeelde behuizing en wordt gekenmerkt door hoge betrouwbaarheid en geringe onderhoudsbehoefte.

Voordelen zijn onder meer een zeer compacte constructie, hermetische afdichting, minder onderhoud en betere bescherming tegen weersinvloeden en stof. Nadelen zijn hogere kosten en aandacht voor milieubeheer vanwege SF6. SF6 heeft een hoog wereldwijd opwarmingsvermogen (GWP) van circa 23.500 over 100 jaar; lekkages vereisen strenge detectie en terugwinning. De industrie onderzoekt SF6-vrije technologieën en alternatieve gasmengsels of droge insulatieoplossingen.