explosieveilige

Explosieveilig, in de technische vaktaal vaak aangeduid als explosion-proof, verwijst naar ontwerpen, materialen en systemen die zijn bedoeld om te voorkomen dat een explosieve atmosfeer in een omgeving ontbrandt door elektrische apparatuur of systemen. Het begrip wordt toegepast in omgevingen met vlambare gassen, dampen of stofdeeltjes, waar een ontstekingsbron de explosie kan veroorzaken. Explosieveiligheid is van belang in sectoren zoals olie en gas, chemische productie, mijnbouw, offshore en productie met poedervormige stoffen. Apparatuur en installaties worden gecategoriseerd volgens zones; apparaten die in gas- of stofzones mogen worden toegepast, dragen een Ex-markering die aangeeft welke beschermingsmethode is toegepast en in welke omgevingen ze veilig gebruikt kunnen worden.

In de Europese Unie wordt explosieve veiligheid geregeld via de ATEX-richtlijn (2014/34/EU) en de nationale implementatie daarvan. Internationaal spelen ook IECEx-certificering en de EN 60079-normen een rol. Typische beschermingswijzen die onder Explosieveiligheid vallen, omvatten onder andere Ex d (flameproof/flame-enclosure), Ex e (increased safety) en Ex i (intrinsic safety). Deze maatregelen hebben als doel de kans op vonk of temperatuurpieken te verminderen en de energie- of ontstekingsbron te beheersen, zodat een eventuele ontploffing binnen de behuizing blijft of geen ontsteking veroorzaakt.

Apparatuur die explosieveilig is, wordt getest en gecertificeerd door erkende keuringsinstanties en draagt het Ex-symbool plus andere markeringen zoals de groeps- en zonespecificaties. Bij installatie en gebruik is correcte selectie, installatie, onderhoud en inspectie volgens de geldende normen essentieel om de veiligheid in explosiegevaarlijke omgevingen te waarborgen.

---