dosiseenheden

Dosiseenheden zijn eenheden die worden gebruikt om de hoeveelheid van een stof aan te geven die aan een organisme wordt toegediend of aanwezig is in een dosis. Ze komen voor in verschillende disciplines, zoals geneeskunde, farmacie, radiologie en voeding. Het doel is om dosering te kunnen controleren, vergelijken en af te stemmen op individuele kenmerken zoals leeftijd, gewicht en functionele status.

Veel gebruikte dosiseenheden zijn massa- en volumenormen. Massa-eenheden omvatten milligram (mg), microgram (µg), gram (g) en kilogram (kg). Volume-eenheden zoals milliliter (mL) en liter (L) komen voor bij vloeibare geneesmiddelen. In sommige gevallen wordt de dosering uitgedrukt als milligram per kilogram lichaamsgewicht (mg/kg) of microgram per kilogram (µg/kg) om de dosis af te stemmen op het gewicht van de patiënt. Internationale eenheden (IU) worden gebruikt voor bepaalde vitamines, hormonen en biologische middelen, waarbij de werking afhankelijk is van potentie in plaats van strikt gewicht.

Voor stralingsgerelateerde dosissen bestaan specifieke eenheden. Het toegepaste dosisniveau wordt gemeten in gray (Gy) voor de geabsorbeerde dosis en in sievert (Sv) voor de effectieve dosis. Historisch voorkomende maar minder gebruikte eenheden zijn rad en rem. Aangeduide activiteit van radioactieve stoffen wordt uitgedrukt in becquerel (Bq) of curie (Ci), wat de snelheid van verval aangeeft en niet rechtstreeks de dosis aanduidt, maar van belang is bij berekeningen van dosis.

Praktisch gezien is nauwkeurige conversie tussen eenheden essentieel (bijv. 1 g = 1000 mg; 1 mg = 1000 µg). Doseren vereist precieze interpretatie van de gebruikte eenheid en context, en foutieve interpretatie kan leiden tot medicatie- of stralingsrisico’s.

---