dispergeren

Dispergeren is het proces waarbij een materiaal, meestal een vaste stof of een andere vloeistof, in een continu medium wordt verdeeld in kleine deeltjes, zodat een dispersie ontstaat. Het doel is om de deeltjes zo klein en gelijkmatig verdeeld te krijgen dat ze stabiel blijven en specifieke eigenschappen opleveren, zoals kleur, textuur of rijpingsgedrag. Dispergeren verschilt van oplossen: bij dispersie behouden de deeltjes hun discrete bestaan en lossen ze niet op in moleculaire vorm.

Het proces vereist mechanische energie, bijvoorbeeld door roeren, malen of ultrasonische trillingen. In industriële toepassingen worden vaak rotor-stator dispersers, high-shear mengers, ball mills of sonische dispersers ingezet om deeltjes af te breken en te verdelen.

Stabilisatie is cruciaal om klontering en agglomeratie te voorkomen. Dit gebeurt met dispergeermiddelen zoals oppervlakte-actieve stoffen, polymeren of elektrolyten, die zorgen voor sterische of elektrostatische stabilisatie. De stabiliteit wordt meestal beoordeeld aan de hand van factoren als deeltjesgrootte, grootte-distributie en zeta-potentiaal.

Toepassingen van dispersie-technieken zijn onder meer verf en coatings, inkten, plastic- en rubberproducten, farmaceutische suspensies, voedingsmiddelen en cosmetica. Het verschil met oplossen is belangrijk: dispersie levert een suspensie van discrete deeltjes op; oplossen betekent dat de stof volledig in moleculen in het medium is opgelost.

Dispergeren wordt in laboratoria en industriële productie gebruikt om consistente, reproduceerbare dispersies te realiseren en de eigenschappen van het eindproduct te sturen.