cyberafschrikking

Cyberafschrikking is een strategisch kader dat bedoeld is om cyberdreigingen af te wenden door veerkracht, detectie en legale en politieke repercussies te combineren. In de praktijk worden doorgaans twee hoofdvormen onderscheiden: deterrence by denial (afschrikking door weerbaar maken en het verminderen van de kans op succes) en deterrence by punishment (afschrikking door kosten en tegenmaatregelen). Het doel is om potentiële aanvallers af te schrikken door aan te tonen dat een aanval niet succesvol zal zijn of dat de kosten hoog zullen zijn.

Belangrijke elementen zijn snelle detectie en attributie, geloofwaardige dreiging van respons, en een robuuste cyberweerbaarheid van netwerken en kritieke infrastructuur. Ook internationale samenwerking, normering en juridische kaders spelen een rol, evenals duidelijke signalen en transparantie over capaciteiten en beleid.

Deterrence by denial richt zich op het verminderen van het effect van een aanval via veerkracht, redundantie, back-ups en snelle herstelmechanismen. Deterrence by punishment richt zich op de kosten voor de aanvaller, bijvoorbeeld via tegenmaatregelen, sancties, diplomatieke repercussies of, in extreme gevallen, militaire overwegingen. In de praktijk werken beide vormen samen en versterken ze het afschrikkingseffect, ondersteund door duidelijke signalen en grenzen.

Uitdagingen zijn attributieonzekerheid, de snelheid van cyberoperaties en onzekerheid over escalatie en proportionaliteit. Daarnaast spelen juridische, ethische en politieke overwegingen een rol, evenals de noodzaak van proportioneel en verantwoorde actie. Veel landen verweven cyberafschrikking met bredere veiligheids- en samenwerkingskaders en streven naar effectieve normen, wetgeving en verantwoorde diplomatie.