capaciteitbeheer

Capaciteitbeheer is een discipline binnen IT-servicemanagement die zich bezighoudt met het plannen, monitoren en beheren van de capaciteit van IT-infrastructuur en -diensten. Het doel is voldoende capaciteit beschikbaar te hebben om aan huidige en toekomstige vraag te voldoen, tegen de laagst mogelijke kosten en binnen afgesproken serviceniveaus.

De scope omvat rekencentra, servers, opslag, netwerken, virtualisatie, cloudresources en softwarelicenties. Capaciteitbeheer houdt rekening met zowel capex- als opex-kosten, en met verwachte groei of krimp van vraag door bedrijfsplannen, incidenten, seizoensinvloeden en veranderende dienstverlening.

Belangrijke activiteiten zijn: data-inzameling en validatie van gebruik en prestaties, capaciteitsmodellering en -planning, vraagbeheer en -analyse, korte- en lange termijnplanning, en het opstellen van een capaciteitplan. Regelmatige rapportage, drempelwaarschuwingen en onderhoud van een capaciteitsdatabase vormen de basis.

Belangrijke metrics zijn onder meer CPU- en geheugenutilisatie, opslaggebruik, I/O, netwerkbandbreedte, responstijden en wachtrijen. Output van capaciteitsbeheer kan een capaciteitplan, risicoanalyse, aanbevelingen voor uitbreiding of optimalisatie en begrotingen voor toekomstige perioden omvatten.

Capaciteitbeheer werkt nauw samen met beschikbaarheids- en continuïteitsmanagement, change- en financieel beheer, en met vraagbeheer. Uitdagingen zijn onder meer de opkomst van cloud en elastische omgevingen, variabele vraag en beperkte datakwaliteit, terwijl succes wordt bepaald door betrouwbare data, duidelijke governance en vroegtijdige signalering.